Αυχενικό Σύνδρομο
Τι είναι το αυχενικό σύνδρομο;
Το αυχενικό σύνδρομο είναι ένα σύνολο συμπτωμάτων που προέρχονται από εκφυλιστικές ή λειτουργικές διαταραχές στην περιοχή του αυχένα, δηλαδή της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο στον αυχένα, δυσκαμψία, πονοκέφαλο, ζαλάδες, μούδιασμα στα χέρια ή στους ώμους και περιορισμένη κινητικότητα.
Πρόκειται για μία από τις πιο συχνές παθήσεις της σύγχρονης εποχής, κυρίως εξαιτίας της καθιστικής ζωής, της κακής στάσης του σώματος και της πολύωρης χρήσης ηλεκτρονικών συσκευών. Το αυχενικό σύνδρομο μπορεί να είναι παροδικό ή χρόνιο, επηρεάζοντας την ποιότητα ζωής και τη λειτουργικότητα του ατόμου. Παρακάτω αναλύονται οι λόγοι που οδηγούν στην ανάπτυξη του συνδρόμου.
Ποια είναι τα αίτια του αυχενικού συνδρόμου;
Τα αίτια του οφείλονται είτε σε ένα σύμπλεγμα παραγόντων είτε να σχετίζονται τόσο με τον τρόπο ζωής όσο και με τη φυσιολογική φθορά της σπονδυλικής στήλης κάθε ανθρώπου:
Κακή στάση σώματος
Η νούμερο ένα αιτία είναι η κακή στάση σώματος. Η κλασσική θέση που όλοι ασυναίσθητα υιοθετούμε μπροστά σε υπολογιστές ή κινητά δημιουργώντας την αίσθηση της καμπούρας, αν και φαίνεται ανακουφιστική, επιβαρύνει τους μύες και τους δίσκους του αυχένα.Μυϊκή κόπωση ή υπερκόπωση
Δεύτερο στη λίστα βρίσκεται η κόπωση. Η καταπόνηση των μυών του αυχένα λόγω άρσης βάρους ή επαναλαμβανόμενων κινήσεων προκαλεί φλεγμονές και πόνο.Εκφυλιστικές αλλοιώσεις
Οι πιο σοβαρές μορφές αυχενικού συνδρόμου προκαλούνται συνήθως από εκφυλιστική νόσο της αυχενικής σπονδυλικής στήλης, η οποία εκδηλώνεται ως δισκοπάθεια (προβολή ή κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου που πιέζει κάποιο νεύρο) σε νεότερες ηλικίες ή και ως σπονδυλοαρθροπάθεια σε μεγαλύτερες. Με την πάροδο του χρόνου, οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι φθείρονται, προκαλώντας σπονδυλαρθρίτιδα, οστεόφυτα ή και δισκοκήλες.Τραυματισμοί ή κακώσεις
Ένα τροχαίο ατύχημα ή ένα απότομο τίναγμα του κεφαλιού μπορεί να προκαλέσει βλάβη στους μυς, τους συνδέσμους ή τα νεύρα του αυχένα.Άγχος και ψυχοσωματική ένταση
Το στρες οδηγεί σε αυξημένο μυϊκό σπασμό στην περιοχή του αυχένα, επιδεινώνοντας τα συμπτώματα.Καθιστική ζωή και έλλειψη άσκησης
Η αδράνεια μειώνει την ευλυγισία και τη μυϊκή υποστήριξη της σπονδυλικής στήλης, κάνοντας την πιο ευάλωτη με αποτέλεσμα να μένουν σε απραγία οι μύες του αυχένα.Κληρονομικότητα και γενετικοί παράγοντες
Αν και σε πιο σπάνιες περιπτώσεις, η προδιάθεση για εκφυλιστικές αλλοιώσεις στην αυχενική μοίρα είναι πιθανές αιτίες αυχενικού συνδρόμου.
Μήπως έχω αυχενικό σύνδρομο; Τα συμπτώματα.
Τα συμπτώματα είναι πολλά και ποικίλουν ανάλογα με τη σοβαρότητα της πάθησης κατά άτομο.
Το βασικό σύμπτωμα είναι ο πόνος στον αυχένα ο οποίος μπορεί να είναι ήπιος ή έντονος, σταθερός ή περιοδικός. Το αμέσως επόμενο που είναι εύκολα εντοπίσημο από τον ασθενή είναι η δυσκαμψία που παρατηρείται, δηλαδή η δυσκολία στην κίνηση του αυχένα, κατά το σκύψιμο προς τα εμπρός ή πίσω, είτε η κίνηση δεξιά ή αριστερά. Ακόμη ένα σύμπτωμα είναι οι κεφαλαλγίες (πονοκέφαλοι) συνήθως στο πίσω μέρος του κεφαλιού, και οι μυϊκές συσπάσεις στους μυς του αυχένα και των ώμων.
Σε πιο προχωρημένο στάδιο του συνδρόμου παρατηρούνται επιπλέον κάποια συμπτώματα όπως μούδιασμα στα άνω άκρα ή αδυναμία, ζάλη ή αστάθεια,
εμβοές (βουητό στα αυτιά) ή ακόμη και διαταραχές ύπνου λόγω πόνου ή δυσφορίας κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Αυχενικό σύνδρομο – Διάγνωση
Η διάγνωση του αυχενικού συνδρόμου δεν βασίζεται μόνο σε μία εξέταση, αλλά σε ολοκληρωμένη προσέγγιση από τον ειδικό.
Η αρχή γίνεται με το ιατρικό ιστορικό καθώς ο γιατρός θα συζητήσει με τον ασθενή την ένταση του πόνου, τη διάρκεια των συμπτωμάτων, τυχών παλιότερους τραυματισμούς στον αυχένα ακόμη και τον τρόπο ζωής του ασθενούς.
Έπειτα ακολουθεί η κλινική εξέταση όπου αξιολογείται η κατάσταση των μυϊκών ομάδων, η ύπαρξη σπασμού ή πίεσης καθώς και τα αντανακλαστικά των άνω άκρων για τυχόν εντοπισμό μουδιάσματος ή ατροφίας.
Στη συνέχεια ακολουθούν ακτινογραφίες της αυχενικής μοίρας σπονδυλικής στήλης για τη σωστή επιβεβαίωση της διάγνωσης. Για περαιτέρω διερεύνηση των αιτιών του αυχενικού συνδρόμου, θα γίνει μαγνητική ή και αξονική τομογραφία για να αποκλειστούν και τυχόν άλλες παθήσεις όπως το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα όταν παρατηρείται μούδιασμα στα χέρια, ή κάποιος τραυματισμός στους ώμους όπως η τενοντίτιδα.
Πώς αντιμετωπίζεται το αυχενικό σύνδρομο;
Η αντιμετώπιση του αυχενικού συνδρόμου εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Αρχικά, πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν η σοβαρότητα των συμπτωμάτων καθώς και η αιτία του προβλήματος για τη σωστή καθοδήγηση του ασθενούς καθώς και η συνέπειά του στη θεραπεία.
Παρακάτω παρατίθενται κάποιες βασικές μέθοδοι αντιμετώπισης του αυχενικού συνδρόμου:
· Χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής
Ο πιο άμεσος τρόπος ανακούφισης είναι η χορήγηση από αντιφλεγμονώδη και μυοχαλαρωτικά χάπια.
· Αλλαγή στάσης σώματος
Η χρήση εργονομικής καρέκλας εν ώρα εργασίας, τα συχνά διαλείμματα από την οθόνη ακόμη και η χρήση ορθοπεδικού μαξιλαριού μπορούν να ανακουφίσουν αισθητά την περιοχή του αυχένα.
Φυσικοθεραπεία
Η σωστή καθοδήγηση από επαγγελματία αποτελεί το βασικό θεμέλιο της αποκατάστασης είτε ακολουθώντας πιο παραδοσιακές μεθόδους όπως το μασάζ ή συγκεκριμένο ασκησιολόγιο, είτε πιο εναλλακτικές θεραπείες όπως η εφαρμογή βελονισμού.Χειρουργική επέμβαση
Η χειρουργική παρέμβαση συνιστάται μόνο σε πολύ ιδιαίτερες περιπτώσεις όπως για παράδειγμα η εύρεση σοβαρής δισκοκήλης ή άλλων νευρολογικών ελλειμάτων.
Πώς βοηθάει η φυσικοθεραπεία στο αυχενικό σύνδρομο;
Η φυσικοθεραπεία είναι μία από τις πιο αποτελεσματικές και ασφαλείς μεθόδους για την αντιμετώπιση του αυχενικού συνδρόμου, όταν τηρείται η συνέπεια του ασθενούς και ειδικά όταν εφαρμόζεται εξατομικευμένα υπό την καθοδήγηση του φυσικοθεραπευτή.
Τα κύρια οφέλη της φυσικοθεραπείας ποικίλουν. Αρχικά μπορεί να συμβάλει στη μείωση του πόνου και της φλεγμονής μέσω τεχνικών όπως υπέρηχοι, TENS ή ήπια θερμοθεραπεία. Επιπλέον, μπορεί να βοηθήσει στη χαλάρωση των μυών και ανάκτηση της κινητικότητας και ευλυγισίας με ήπιες τεχνικές κινητοποίησης και διατάσεις.
Με την σωστή καθοδήγηση του φυσικοθεραπευτή μπορεί να επιτευχθεί επίσης η διόρθωση της στάσης σώματος και να ακολουθήσει εργονομική εκπαίδευση του ασθενούς για τη σωστή στάση όντας μπροστά σε οθόνες και την επίδειξη ασκήσεων για πρόληψη υποτροπής.
Συμπληρωματικά, μπορεί να εφαρμοστεί και ο βελονισμός ως μέσο κατά τη διαδικασία της φυσικοθεραπείας, καθώς διεγείρει τοπικά νευρικά σημεία με αποτέλεσμα να μειώνονται οι μυϊκοί σπασμοί, και μπορεί να συμβάλλει στην απελευθέρωση ενδορφινών, προσφέροντας φυσική ανακούφιση από τον πόνο, καθώς και στη βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος στους ιστούς που πάσχουν.
Συχνές ερωτήσεις για το αυχενικό σύνδρομο
Θα με βοηθήσει η άσκηση στην αντιμετώπιση του αυχενικού συνδρόμου;
Ναι, η άσκηση είναι από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους αντιμετώπισης και πρόληψης του αυχενικού συνδρόμου, αρκεί να γίνεται σωστά και με επίβλεψη. Ενδεικτικά κάποια είδη ασκήσεων που βοηθούν είναι τα εξής:
Διατάσεις αυχένα και ώμων.
Ήπια ενδυνάμωση με ελαστικούς ιμάντες.
Pilates ή yoga με επίκεντρο τη σωστή ευθυγράμμιση.
Κολύμβηση
Σε ποια ηλικία εμφανίζεται το αυχενικό σύνδρομο;
Το αυχενικό μπορεί να εμφανιστεί από τα 30 και μετά, με τη συχνότητά του να αυξάνεται σημαντικά μετά τα 40-50 έτη, λόγω κακής στάσης σώματος επί σειρά ετών, καθιστικού τρόπου ζωής ή έλλειψης άσκησης.
Παρ’ όλα αυτά, ακόμη και νεότεροι ενήλικες (20–30 ετών) μπορεί να εμφανίσουν αυχενικό λόγω υπερβολικής χρήσης κινητού, κακής στάσης σώματος στο γραφείο ή άγχους και μυϊκής έντασης.
Πώς μπορώ να αποφύγω το αυχενικό σύνδρομο;
Η πρόληψη παίζει πρωταρχικό ρόλο στην αποφυγή του αυχενικού συνδρόμου, και είναι κυρίως ένας συνδυασμός σωστής στάσης, άσκησης και ξεκούρασης.
Αρχικά, θα πρέπει να διατηρείται σωστή στάση ιδίως σε υπολογιστή ή κινητό με την οθόνη στο ύψος των ματιών, τους ώμους χαλαρούς και την πλάτη σε ευθεία. Ακόμη και στο περιβάλλον εργασίας θα πρέπει να τηρείται το παραπάνω με συχνά διάλειμμα κάθε 45 λεπτά.
Επιπλέον, η τακτική άσκηση 3 με 4 φορές την εβδομάδα, έστω και ήπιας έντασης μπορεί να βοηθήσει σημαντικά, καθώς επίσης και η καλή ποιότητα ύπνου με το κατάλληλο ύψος μαξιλαριού για αποφυγή τραυματισμού.
Τέλος, η μείωση του άγχους μπορεί να ανακουφίσει από την ένταση στους αυχενικούς μύες.
Κάθε θεραπευτικό πλάνο διαμορφώνεται εξατομικευμένα, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες και το προφίλ του κάθε ασθενή, για τη βέλτιστη αποκατάσταση και ανακούφιση.
